Er zijn in ons land meer dan 500 Hema-, Aldi- en Etosfilialen te vinden; in elke winkelstraat loop je ertegenaan. Wat is de ontstaansgeschiedenis van deze bedrijven, wanneer werd de eerste Hema-worst verkocht, en waar staan de afkortingen van deze winkels eigenlijk voor?

Hema

De eerste Hema opende zijn deuren op 4 november 1926 in de Amsterdamse Kalverstraat. Hema staat voor Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam, en tot de Tweede Wereldoorlog heette dit 'warenhuis voor de gewone man' H.E.M.A (met hoofdletters en punten). Ze verkochten namelijk alleen producten voor de eenheidsprijzen 10, 25 en 50 cent. In 1936 had een filiaalhouder aan de Nieuwendijk in Amsterdam per ongeluk teveel worsten ingekocht voor het restaurant. Hij besloot ze te verwarmen, halveren en verkopen als warme snack aan het winkelende publiek. De 'halve warme' was geboren.

Aldi

De Duitse discount supermarktketen Aldi werd in 1913 opgericht door de gebroeders Albrecht. Al voor de Eerste Wereldoorlog hadden Karl en Theo het idee opgevat om als prijsvechter te fungeren, en dat is terug te zien in de bedrijfsnaam. Aldi is namelijk een afkorting van Albrecht Discount. In 1973 opende de eerste Aldi in Nederland zijn deuren in Rotterdam.

Etos

Weinig mensen weten dat de Etos in 1919 is opgericht door elektronicabedrijf Philips in Eindhoven onder de naam Philips Coöperatieve Verbruiksvereeniging en Broodbakkerij, die kruidenierswinkels, drogisterijen, slagerijen, een broodfabriek, en uiteindelijk zelfs een benzinepomp omvatte. Het personeel kon hier met korting levensmiddelen en medicijnen kopen. In 1931 werd de winkel zelfstandig, en toen kreeg de Etos ook zijn huidige naam. De afkorting staat voor Eendracht, Toewijding, Overleg en Samenwerking.

•     Kim van Dam